Komisja Europejska w 2019 roku przedstawiła ambitny plan, w którym ma stać się pierwszym, neutralnym dla klimatu kontynentem na świecie.
Europejski Zielony Ład, tak nazywa się zbiór inicjatyw politycznych, których głównym celem jest osiągnięcie neutralności dla klimatu na terenie UE do 2050. Jej działania obejmują m.in. efektywne wykorzystanie zasobów naturalnych planety poprzez przejście na gospodarkę o obiegu zamkniętym, przeciwdziałanie utracie różnorodności biologicznej oraz obniżenie emisyjności sektora energii.
W ramach Europejskiego Zielonego Ładu powstał również pakiet legislacyjny „Fit For 55” którego celem jest wzmocnienie pozycji UE jako światowego lidera klimatycznego. Pakiet ma na celu wprowadzenie zmiany transformacyjnej potrzebnej w gospodarce, społeczeństwie i przemyśle, aby osiągnąć neutralność klimatyczną do 2050 r.
Głównym założeniem pakietu jest zmniejszenie emisje netto o co najmniej 55 proc. do 2030 roku. W 1990 roku ten cel wynosił 40 proc. redukcji emisji gazów cieplarnianych.
Zauważalny wzrost emisji gazów cieplarnianych w wielu sektorach, w tym transportowych spowodował konieczność podjęcia konsekwentnych kroków na szybszą redukcję emisji we wszystkich sektorach gospodarki, które mają zapobiec postępującemu zagrożeniu klimatycznemu.
Transport odpowiada za 12 proc. emisji gazów cieplarnianych w UE, nic więc dziwnego, że te zmiany również dosięgną ten sektor.
Jak te zmiany wpłyną na branżę transportową ?
WZMOCNIENIE UNIJNEGO SYSTEMU HANDLU UPRAWNIENIAMI DO EMISJI
EU ETS, znany jako wspólnotowy rynek uprawnień do emisji spalin, jak sama nazwa wskazuje odpowiada za określenie i nakładanie cen na emisję dwutlenku węgla.
Komisja Europejska decydując się na czystsze rozwiązania, dąży do obniżenia emisji spalin poprzez wzmocnienie i poszerzenie tego system o niektóre sektory. Głównym założeniem ich działań jest efektywny spadek globalnej emisji, ale również nakłonienie zagranicznych firm do podejmowania podobnych rozwiązań.
W tej kwestii przewiduje się zmiany dotyczące:
* Sukcesywnego wycofywania bezpłatnych uprawnień dla lotnictwa, redukując ich
przydział do 2026 roku, a także wdrażania mechanizmu kompensacji i redukcji emisji dwutlenku węgla dla lotnictwa międzynarodowego (CORSIA);
*Włączenia do systemu EU ETS emisji pochodzących z żeglugi, w tej kwestii zostałoby objętych ok. 90 mln ton CO2 emisji z transportu morskiego. Głównym założeniem tego działania jest wybór rozwiązań niskoemisyjnych i zmniejszających różnicę cenową między paliwami alternatywnymi, a tradycyjnymi;
*W związku ze stale rosnącą emisją w sektorze budynków i transportu został ustanowiony nowy, odrębny systemu handlu uprawnieniami do emisji w stosunku do dystrybucji paliwa dla transportu drogowego i budynków.
ZMIANY NORM EMISJI DLA SAMOCHODÓW OSOBOWYCH I DOSTAWCZYCH
Kolejną z podjętych zmian w transporcie na rzecz poprawy klimatu ma być wprowadzenie zaostrzonych przepisów rozporządzenia o dopuszczonych normach emisji dla samochodów osobowych i dostawczych. Plan ten zakłada spadek emisyjności nowych aut i przyspieszenie zeroemisyjnej transformacji w transporcie.
Według założonych statystyk do 2030 roku obniżenie średniej emisji spalin z nowych samochodów ma wynieść 55 proc. a do 2035 roku 100 proc.
Ściśle tłumacząc, chodzi o to, że wszystkie nowe pojazdy, które będą zarejestrowane od 2035 będą zeroemisyjne.
Nie zabraknie również wprowadzenia mechanizmu, który przyspieszy wymianę floty samochodów na pojazdy zero- i niskoemisyjne.
ZMIANY W ROZPORZĄDZENIU WS. ROZWOJU INFRASTRUKTURY PALIW ALTERNATYWNYCH
W związku z rozporządzeniem w powyższej sprawie UE nakłada na państwa członkowskie wymóg zwiększenia zdolności ładowania i tankowania pojazdów napędzanych paliwem alternatywnym proporcjonalnie do sprzedaży pojazdów zeroemisyjnych.
Ponadto względem poprawy kondycji klimatycznej uwzględnia się również wymóg instalacji punktów ładowania i tankowania na głównych autostradach w regularnych odstępach:
ładowanie elektryczne – co 60 km,
ładowanie wodorowe – co 150 km.
ZMIANA AFID na AFIR
Wedle tej zmiany ma zostać uchylona dyrektywa AFID, by zastąpić ją rozporządzeniem AFIR.
Zgodnie z założeniem, do 1 stycznia 2024 r. państwa członkowskie zobowiązane są do przesłania KE projektu dotyczącego planowanych rozmieszczeń infrastruktury oraz określania ram czasowych w jakich będzie rozwijać się rynek paliw alternatywnych w danym kraju w obszarze sektora transportowego.
Głęboka przemiana w całej UE może nadać szanse jak i zagrożenia dla naszego kraju. Opisane w tekście kwestie dotyczą na dobrą sprawę wyłącznie transportu, lecz warto dodać, że cały projekt zakłada zmiany również w takich sektorach jak energetyka, rolnictwo, czy gospodarka odpadami i ściekami. Nieuchronne zmiany dla Polski bez wątpienia okażą się dla nas sporym wyzwaniem. Wsparciem dla nas w tej sytuacji mają być fundusze europejskie i mechanizmy wsparcia finansowane z EU ETS.
Jak wyobrażacie sobie „zieloną rewolucję” w życiu codziennym?